Trwa renowacja okien zabytkowej synagogi. Drewniane ramy z pietyzmem odtwarzane są w Zakładzie Biernat w miejscowości Kąpie. - Okien w synagodze jest aż 72 i są one różnej wielkości. Te największe, które widzimy od ulicy Raszkowskiej mają ponad 5 metrów wysokości – mówi Stanisław Krakowski, Zastępca Prezydenta Miasta Ostrowa Wielkopolskiego.

Ramy zostały wymontowane z zabytkowego budynku i trafiły do zakładu Andrzeja Biernata. Część ram jest odtwarzana, ponieważ ramy okien od strony Placu 23 Styczniasą mocno zniszczone i spróchniałe.

- Te okna były kompletnie zniszczone. Została odcięta góra okna z tzw. maswerkami, którą udało się uratować. Trzeba będzie dorobić pewne elementy, ale pozostałe zostaną stare. Okna na pewno od 1903 roku nigdy nie były odnawiane, dlatego ich stan nie jest dobry. Część dolna ram jest mocno przegnita, nadaje się tylko do całkowitej wymiany. Dominuje drewno sosnowe i modrzewiowe – mówi nadzorujący renowację okien i montaż szkła witrażowego Sławomir Oleszczuk, specjalista konserwacji witraży z Wrocławia.

Okna przez lata były zabezpieczone płytami utwardzonymi i kartonowymi. Niemal wszystkie były pozbawione pierwotnego oszklenia witrażowego.

- Okna i drzwi są bardzo zniszczone. Na ramach okiennych widać ślady po pożarze, są nawet elementy stopionej cyny. Teraz trzeba było przeprowadzić badania mykologiczne – czyli stwierdzające obecność i rodzaj grzybów. Trzeba grzyby usunąć, by nowe drewno nie zostało nimi zarażone. Od strony północnej i południowej dominuje pięć dużych, pionowych okien. Otwory okienne są zwieńczone łukiem pełnym, zdobionym dość szeroką archiwoltą. Wnętrze okiennic jest zdobione drewnianymi maswerkami z długimi poprzecinanymi przez ślemię lancetami. Oszklenie było niegdyś kolorowe, z czasem uzupełniane mlecznym, białym szkłem – dodaje Elżbieta Wolniewicz – Kukuła, Miejski Konserwator Zabytków.

- Najtrudniejsze są ozdobne elementy. Wszystko trzeba oczyścić i odtworzyć szczegółowo każdy z nich. Każdy szczegół wykonywany jest ręcznie. Dzisiaj się już tak nie wykonuje okien jak kiedyś. Nad renowacją ram pracuje w zakładzie około sześć osób. Odtwarzanie ram potrwa jeszcze 2-3 tygodnie. Okna będą pomalowane, natomiast szkło będzie wmontowane w synagodze, gdyramy będą już zamontowane – mówi właściciel pracowni odnawiającej okna Andrzej Biernat.

- Realizacja zadania inwestycyjnego pod tytułem „Remont i adaptacja na cele kulturalne budynku synagogi w Ostrowie Wielkopolskim” nie tylko wzbogaci pejzaż architektoniczny miasta, ale także podniesie standard obiektów kulturalnych oraz poprawi jakość świadczonych w tym zakresie usług. Stanie się bardzo znaczącym czynnikiem stymulującym rozwój społeczny miasta i regionu. Na odnowienie zabytku pozyskaliśmy pieniądze z Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego. Dofinansowanie jest na poziomie 70% – podkreśla Prezydent Radosław Torzyński.

Synagoga w Ostrowie Wielkopolskim powstała w latach 1857 - 1860, jej budowniczym był Moritz Lande. Po nieznacznych uzupełnieniach formy, dokonanych w 1903 roku, obiekt ten uzyskał kształt architektoniczny który, niemal w niezmienionym stanie dotrwał do czasów obecnych. Synagoga obok kościoła ewangelickiego, ratusza i gimnazjum była najokazalszym budynkiem Ostrowa.

W czasie II wojny światowej hitlerowcy wyburzyli prawie całą dzielnicę żydowską. Synagoga przetrwała dzięki specyficznemu mikroklimatowi wnętrza, gdzie Niemcy zlokalizowali magazyny alkoholu i żywności. Po wojnie pełniła funkcje magazynowe - mieścił się w niej skład mebli.