Przedstawiciele władz samorządowych, parlamentarzystów, organizacje społeczne i kombatanckie uczciły dzisiaj 78. rocznicę wyzwolenia Ostrowa Wielkopolskiego spod okupacji hitlerowskiej.
- Spotkaliśmy się dziś w sercu naszego miasta, aby oddać hołd i szacunek bohaterom oraz ofiarom II wojny światowej. 78 lat temu, 23 stycznia 1945 roku, nadeszła wolność dla Ostrowa Wielkopolskiego - wyzwolono miasto spod okupacji hitlerowskiej - podkreśla Beata Klimek, prezydent Ostrowa Wielkopolskiego - Dziś szczególnie pamiętajmy o tych, którzy żyli w tamtych dniach, miesiącach i wojennych latach. To bolesny i tragiczny okres naszej historii. Wielu nie doczekało wyzwolenia naszego miasta i zakończenia II wojny światowej. Szacuje się, że tysiąc mieszkańców naszego miasta nie przeżyło tej największej w dziejach wojny.
Bilans II wojny światowej to śmierć około 6 mln naszych rodaków: ludzkich istnień, kobiet i mężczyzn, którzy stracili swoje życie, żołnierzy, cywili, matek z dziećmi, młodszych i starszych. Prześladowania i represje dosięgnęły również mieszkańców Ostrowa Wielkopolskiego. Już w 1939 roku zebrano liczną grupę zakładników będącą kwiatem miejscowej inteligencji, a następnie zamordowano ich w Lasku Winiarskim pod Kaliszem. W Ostrowie odbywały się również wysiedlenia z domów i mieszkań. Hitlerowcy zagarnęli całość rodzimych przedsiębiorstw, sklepów czy warsztatów. Zarządzili prace przymusowe, wprowadzili godzinę policyjną, zlikwidowali szkolnictwo, zamknęli instytucje kultury – rozgrabiając jednocześnie to, co było ich dorobkiem. W naszym mieście naziści zamknęli też kościoły, a większość duchownych wywieźli do obozów koncentracyjnych.
Wiele wybitnych i znaczących osób oraz działaczy niepodległościowych skazano wyrokami specjalnych sądów na kary więzienia i wywózki do obozów zagłady. Szacuje się, że II wojny światowej nie przeżyło około tysiąc mieszkańców naszego miasta.
Co działo się 78 lat temu w Ostrowie Wielkopolskim? Wzniecono tu lokalne powstanie, które zakończyło się sukcesem militarnym. Ostrowskie oddziały Armii Krajowej zaatakowały Niemców i wyzwoliły miasto. AK przejęła niemiecki czołg „Panterę”, a powstańcy wystrzelili z czołgu 16 pocisków. Ostrzał zmusił wroga do wycofania się. Toczono walki, a do niewoli wzięto wielu niemieckich jeńców. Zdobywano samochody, motocykle i broń. Rozminowano dwa mosty drogowe i ocalono od zniszczenia elektrownię. Punkt werbunkowy zorganizowano w koszarach 60 Pułku Piechoty. Opracowano i wydrukowano odezwę do ludności, która miała być rozwieszona na ulicach. 23 stycznia 1945 roku o bezpieczeństwa ostrowian dbały patrole z biało-czerwonymi opaskami na rękawach. Tego dnia zorganizowano wiec, w którym uczestniczyłli niemal wszyscy mieszkańcy miasta. Ustanowiono władze i lokalną administrację – w tym momencie całkowicie niezależną. W godzinach wieczornych Ostrów Wielkopolski został wyzwolony siłami polskich oddziałów podziemnych. Na rogatkach miasta rozstawiono uzbrojone patrole AK. Do takiej sytuacji nie doszło nigdzie indziej w Polsce.
Delegacje złożyły pamiątkowe wiązanki kwiatów i znicze pod tablicą pamiątkową znajdującą się na murze ostrowskiego Ratusza. Tablica ta została poświęcona Żołnierzom Armii Krajowej walczących z okupantem w latach 1939- 1945 i broniącym miasta w dniach 22-25 stycznia 1945 roku.
