Szanowni Państwo,
pragnę poinformować Państwa o co najmniej dwóch ważnych kwestiach.
Z jednej strony chcemy odnieść się do ekstremalnie trudnej sytuacji w sektorze ciepłowniczym spowodowanej:
- bardzo poważnym, globalnym kryzysem energetycznym,
- kilkusetprocentowymi podwyżkami cen surowców
- szalejącą inflacją oraz pozostałymi czynnikami, które składają się na bardzo trudne i niesprzyjające otoczenie makroekonomiczne, w którym zmuszeni jesteśmy funkcjonować.
Z drugiej strony natomiast, chcemy przedstawić plan naszych działań zaradczych wobec wyzwań i problemów, z jakimi musi teraz mierzyć się niemal każdy polski samorząd.
Sytuacja jest naprawdę poważna. Jasno i dobitnie świadczą o tym twarde dane publikowane przez Bank Centralny.
Dla przykładu, w lecie tego roku, cena ropy naftowej była ponad 2-krotnie wyższa niż przed pandemią; cena węgla na rynkach światowych niemal siedmiokrotnie wyższa, a cena gazu ziemnego blisko ośmiokrotnie wyższa. Wzrosty cen w tym zakresie w znacznej mierze spowodowane są konsekwencjami wojny na Ukrainie i oczywiście nie pozostają bez wpływu na sytuację firm odpowiedzialnych za produkcję ciepła. Jednocześnie wysokie opłaty za uprawnienia do emisji CO2, które w ciągu ostatnich 4 lat wzrosły o ponad 1200 proc. – z ok. 5 euro do ponad 90 euro za tonę - powodują, że lokalne ciepłownie stoją na skraju bankructwa i zmuszone są do podwyżek cen ciepła.
Dla przykładu Ostrowski Zakład Ciepłowniczy w roku 2018 za prawa do emisji płacił rocznie 784 tysięcy zł, natomiast w roku 2022 – kwota ta wzrosła do ponad 16,5 milionów zł. Dlatego w obliczu ogromnego - światowego kryzysu energetycznego konieczne jest zawieszenie opłat za emisję CO2 - w unijnym systemie ETS, przynajmniej do czasu ustabilizowania się sytuacji na światowym rynku paliw.
Z tych względów, jak już Państwo wiecie, zwróciłam się z wnioskiem do Komisji Europejskiej i naszych europarlamentarzystów o czasowe zawieszenie opłaty
za emisję CO2. To niewątpliwie pozwoliłoby złagodzić skutki ogromnego kryzysu, którego konsekwencje odczuwać będziemy już podczas najbliższej zimy.
Wprawdzie zatwierdzone przez URE podwyżki cen ciepła w Ostrowie, wynoszące średnio 120% i tak nie są najwyższymi, gdyż nie sięgają 250-ciu, 300-stu czy niemal 400 % jak dzieje się to w innych polskich miastach, takich jak: Szczecin, Tarnów czy podwarszawskie Piaseczno - to i tak należy uznać je za bardzo wysokie.
Dlatego stoję konsekwentnie na stanowisku, że w obliczu tak potężnego kryzysu energetycznego, który przybrał na sile w związku z konsekwencjami wojny na Ukrainie - zawieszenie opłat za emisję CO2 – byłoby obecnie optymalnym, najbardziej pożądanym i racjonalnym posunięciem ze strony władz Unii Europejskiej. W przeciwnym razie, w moim przekonaniu grozi nam postępująca eliminacja z rynku wielu firm zajmujących się produkcją ciepła oraz przenoszenie wysokich kosztów działalności na klientów. Część z nich, może nie poradzić sobie z tą sytuacją.
W związku z kryzysową sytuacją na rynku surowców energetycznych, podejmujemy również szereg działań zabezpieczających miasto i jego mieszkańców przed skrajnie dotkliwymi skutkami podczas najtrudniejszego sezonu grzewczego ostatnich kilkudziesięciu lat.
Po 1. aby nie pozostawić bez ciepła mieszkańców, którzy korzystają z miejskiej sieci OZC - podejmujemy interwencję w formie udzielenia przez miasto poręczenia dla OZC S.A. w wysokości 10 mln 838 tys. zł głównie na zakup węgla i pozostałych paliw, takich jak gaz czy biomasa. Stosowny projekt zostanie dzisiaj przekazany radnym do zaopiniowania. Decyzji w tym zakresie spodziewany się
14 września podczas najbliższej Sesji Rady Miejskiej. Warto również podkreślić, że wcześniej wsparcia finansowego Ostrowskiemu Zakładowi Ciepłowniczemu w wysokości 5 milionów zł udzieliło już Centrum Rozwoju Komunalnego S.A.
O 70% ograniczyliśmy również moc oświetlenia ulicznego i drogowego. Ponadto złożyliśmy wniosek do Komisji Bezpieczeństwa i Ochrony Środowiska o przeanalizowanie ograniczenia oświetlenia budynków użyteczności publicznej oraz dalszej redukcji oświetlenia ulicznego i drogowego w mieście.
Zapewniam jednocześnie, że nie zamierzamy całkowicie wyłączyć oświetlenia w mieście. W naszej ocenie wpływałoby to na obniżenie bezpieczeństwa, na co nie chcemy pozwolić.
Poważnej redukcji mówimy TAK, całkowitemu wyłączeniu oświetlenia - zdecydowane NIE.
Ponadto, przygotowane przez OZC taryfy na kolejny sezon grzewczy - przewidują kilkustopniowe obniżenie temperatury w nocy. Mówimy tu zarówno o takich obiektach, jak szkoły, przedszkola, żłobki, urzędy, jak i o mieszkaniach odbiorców indywidualnych.
Ten zabieg w żaden sposób nie spowoduje odczuwalnych zmian w komforcie życia mieszkańców, za to pozwoli ograniczyć koszty wytwarzanego ciepła, a tym samym zwiększy bezpieczeństwo energetyczne miasta. Dokonaliśmy również audytu zamówionych mocy na energię elektryczną w budynkach użyteczności publicznej. Takie audyty przeprowadziliśmy już w placówkach oświatowych i zmiana taryf w tym zakresie pozwoli na kolejne oszczędności. Przed nami kolejne audyty w tym obszarze.
To nie jedyne rozwiązania nad którymi obecnie pracujemy. W obliczu aktualnej, trudnej sytuacji makroekonomicznej, do której przyczyniają się negatywne skutki kryzysu energetycznego, wojny na Ukrainie, pandemii oraz rekordowo wysokiej inflacji, podjęliśmy decyzję o reorganizacji miejskiego sektora komunalnego.
Cel tej reorganizacji, to z jednej strony potrzeba dostosowania do warunków obecnego otoczenia makroekonomicznego, z drugiej zaś - szukanie KOLEJNYCH oszczędności. Wiązać się to będzie z koniecznością przyjęcia nowych obowiązków odpowiedzialności przez prezydenta miasta.
Dlatego proponuję likwidację spółki Centrum Rozwoju Komunalnego S.A. i przejęcie nadzoru właścicielskiego bezpośrednio przez miasto. Będzie to możliwe poprzez przeniesienie bezpośrednio na samorząd miejski aktywów finansowych, które dziś są w posiadaniu CRK S.A. w postaci akcji i udziałów w spółkach komunalnych. Kolejnym działaniem będzie przeprowadzenie fuzji spółki CRK S.A. z jedną ze spółek miejskich.
W dniu dzisiejszym projekt uchwały dotyczący likwidacji CRK i reorganizacji miejskiego sektora komunalnego złożyłam do Rady Miejskiej. Pragnę poinformować, że w tej sprawie uzyskałam pełne poparcie radnych mojego klubu - Przyjazne Miasto. Radni okazali mi jednoznaczne wsparcie przy tej trudnej i bezprecedensowej decyzji. Liczę, że także radni opozycyjni takiego wsparcia mi udzielą.
Trudne czasy i wyzwania, przed którymi stoimy wymagają tak trudnych, odważnych i odpowiedzialnych decyzji. Biorę za te decyzję pełną odpowiedzialność.
Szanowni Państwo,
przewidujemy również kolejne konsolidacje, których głównym celem są dalsze oszczędności oraz jeszcze lepsza efektywność świadczonych usług komunalnych. Przykładem takiej konsolidacji jest planowana fuzja spółek CRK Zieleń i Rekreacja oraz Targowiska Miejskie w jedną spółkę.
Efektem tych zmian będzie wyraźne obniżenie kosztów zatrudnienia oraz kosztów z tytułu bieżącej działalności. W aktualnym stanie rzeczy taki cel jest racjonalny
i zasadny, gdyż na skutek niekorzystnych czynników zewnętrznych - formuła holdingu komunalnego systematycznie traci na znaczeniu.
Wynika to z deficytu kapitału obrotowego w systemie komunalnym, spowodowanego działaniami państwowych regulatorów w zakresie ciepłownictwa, gospodarki wodociągowo – kanalizacyjnej, rosnących kosztów odbioru i zagospodarowania odpadów, wzrostu cen energii elektrycznej, paliw, a także presji płacowej na skutek rekordowo wysokiej inflacji.
Wszystkie te względy przemawiają zatem za rozpoczęciem procesu konsolidacji branżowych spółek komunalnych na rzecz bardziej ekonomicznej i efektywnej formuły organizacji gospodarki komunalnej w Ostrowie Wielkopolskim.
Zmiany, które chcemy wprowadzić wynikają z potrzeby odpowiedzialnych decyzji w niełatwym i wymagającym czasie. I choć będą one wiązały się dla władz miasta z większą liczbą obowiązków i odpowiedzialności, to nie uchylamy się od takich decyzji. W ich efekcie, oczekujemy redukcji kosztów w sektorze komunalnym.
Beata Klimek
Prezydent Miasta Ostrowa Wielkopolskiego
